Patuloy na umiinit ang political sphere matapos maging viral ang pangalan ni Davao City First District Representative Paolo “Pulong” Duterte, na ngayon ay sentro ng kontrobersiya dahil sa pagtanggi niyang humarap sa imbitasyon ng Independent Commission for Infrastructure (ICI). Kaugnay ito sa imbestigasyong tumatalakay sa umano’y P51 bilyong anomalya sa mga flood control project—isang isyu na ilang linggong pinagpipistahan sa social media.
Ang pagdedeklarang “hindi sakop ng ICI ang kaniyang posisyon bilang mambabatas” ang nagpasiklab ng maaanghang na komento mula sa netizens, politikal na tagamasid, at maging mga kritiko ng pamilya Duterte. Marami ang nagtataka: Bakit siya tumanggi? Ano ang dahilan sa likod ng biglaang pag-atras? At may dapat bang ikabahala ang publiko?
Ang Imbitasyon na Tinanggihan: Ano ang Papel ng ICI?
Pinadalhan ng pormal na imbitasyon si Rep. Duterte upang humarap sa pagdinig ng ICI, na siyang nangunguna ngayon sa malawakang imbestigasyon sa umano’y anomalya sa pondo para sa flood control sa iba’t ibang rehiyon ng bansa. Nitong nakaraang linggo, ilang opisyal mula sa iba’t ibang distrito—congressman, mayor, contractor, at dating opisyal—ay nakitang dumalo nang walang pag-aatubili.
Ngunit si Pulong Duterte ang kauna-unahang personalidad na tumanggi sa imbitasyon.
Sa kaniyang liham kay ICI Chair Andres Reyz Jr., iginiit ng kongresista na ang ICI ay bahagi ng executive branch, at dahil siya ay kabilang sa legislative branch, wala umanong kapangyarihan ang komisyon upang ipatawag siya.
Isang pahayag na agad naging sentro ng debate.
“Kung Wala Kang Tinatago…” — Reaksyon ng Publiko
Sumabog ang social media sa sari-saring opinyon mula sa publiko. Ngunit malinaw ang tono: maraming Pilipino ang nagdududa sa intensiyon ng kongresista.
“Ayaw mabuking.”
“Obvious na guilty.”
“Kapag walang tinatago, ba’t magtatago?”
Ito ang ilan lamang sa libo-libong komento na nag-viral matapos kumalat ang balita. May ilan ding naghain ng mas mabigat na kritisismo:
“Sa Pilipinas, kapag nasa itaas ka, may pribilehiyo. Pero ang nasa baba, konting pagkakamali lang, kulong agad.”
Ang ganitong sentimyento ay tila repleksiyon ng malalim na frustration ng publiko sa anti-corruption efforts ng bansa.
Pagpapaunang Deklarasyon ni Duterte: Handa Raw Siyang Hummar… Noon
Mas lalo pang lumakas ang duda ng publiko dahil ilang linggo bago ang hearing, naghayag ang kongresista na handa siyang humarap at wala raw itong itinatago.
Ngunit taliwas dito, ngayon ay nagbigay siya ng alegasyon na wala sa hurisdiksyon ng ICI ang kaniyang posisyon, kaya’t hindi siya obligado na dumalo.
Para sa ilang kritiko, malinaw na salungat sa naunang pahayag ang kaniyang biglaang pag-atras.
Ano Nga Ba ang Saklaw ng ICI? May Kapangyarihan Ba Talaga Ito?
Isa rin sa naging batayan ng ilang tagasuporta ng kongresista ang komentong “hindi naman legitimate” ang ICI. May nagsasabing dapat daw Senate o Supreme Court ang humawak ng ganitong kaso.
Ngunit ayon sa mga legal analyst, malinaw ang mandato ng ICI:
Hindi ito ang nagsasampa ng kaso
Hindi ito nagkokondena o nagko-convict
Ang tungkulin nito ay mangalap ng ebidensya at magsumite ng rekomendasyon sa Ombudsman
Ibig sabihin, ang pagtanggi ni Duterte ay hindi pumipigil sa proseso ng pag-compile ng ebidensya—ngunit nagtitira ito ng malaking marka ng tanong: Bakit niya kailangan itong iwasan?
“Bakit Davao Lang?” — Pahayag ni Duterte, Binatikos
Ipinagtataka umano ni Rep. Duterte kung bakit tila Davao lamang ang “iniipit” sa flood control investigation. Iginiit niya na may iba pang distrito na may mas malalaking pondo—P200B, P50B, P30B—ngunit bakit daw tila siya ang itinuturo?
Ngunit ayon sa mga observer:
Hindi totoo na Davao lamang ang iniimbestigahan
Nauna nang tinutukan ang Bulacan, Bicol, Oriental Mindoro, at iba pang rehiyon
Dumating na lamang ang Davao sa “pangalawang bugso” ng hearings
Para sa marami, malinaw na “palusot” ang pahayag na target umano ang Davao.
Legal Loopholes at Political Immunity?
Dito papasok ang masalimuot na dinamika ng kapangyarihan sa Pilipinas.
Ilan sa mga analyst ang nagpahayag:
“Impunity ang problema. Kapag mataas ang posisyon, puwedeng iwasan ang hearing. Pero kapag ordinaryong opisyal, hindi makakatanggi.”
Ang pagtanggi ni Pulong Duterte ay nagbigay ng impresyong may “untouchable” na saklaw sa sistemang pulitikal—isang isyung matagal nang inirereklamo ng publiko.
Ang Tanong ng Bayan: Ano Ba ang Tinatago?
Sa kabila ng legal na argumento, ang pinakamalaking tanong ng publiko ay simple:
Kung wala talagang tinatago, bakit hindi humarap?
Dahil livestreamed ang hearing, maraming nagsasabing:
Posibleng maiwasan ang “embarrassing questions”
Maiiwasan ang pagsisiwalat ng sensitibong impormasyon
Maiiwasan ang pampublikong pag-upak o cross-examination
Para sa kritiko, ang pagtanggi ay hindi depensa—kundi indikasyon.
Mas Lalong Nagiging Delikado ang Imahe ni Pulong Duterte
Dahil sa pangyayaring ito, hindi lamang usapin ng flood control funds ang nakataya.
Mismong credibilidad ni Rep. Duterte ang naapektuhan.
Sa maraming political analyst, ito ay maaaring magdulot ng:
Paghina ng impluwensya sa Davao bloc
Pagbawas ng tiwala mula sa neutral voters
Pagpapalakas sa narrative ng anti-Duterte groups
Ilang observers pa ang nagsabi:
“Kung patuloy siyang iiwas, mas sisidhi ang hinala. At ang hinala, sa pulitika—kapag lumalim—mas mabigat pa sa ebidensya.”
Ano ang Susunod?
Sa ngayon, nananatiling bukas ang imbestigasyon. Hindi pa rin malinaw kung:
Muling ipapatawag si Rep. Duterte
Magpapadala ang ICI ng follow-up directive
O diretso nang magsusumite ng preliminary findings sa Ombudsman
Samantala, hindi humuhupa ang sigawan, kritisismo, at espekulasyon sa social media.
Isang bagay lang ang tiyak:
Lalong nabubuksan ang mata ng publiko sa komplikasyon ng kapangyarihan, politika, at pananagutan sa Pilipinas.
