Sa gitna ng lumalalang tensyon sa pagitan ng Malacañang at ng tanggapan ng Pangalawang Pangulo, muling umingay ang pangalan ni Vice President Sara Duterte matapos ang sunod-sunod na pagbatikos at paratang na tila walang katibayan laban sa administrasyon ni Pangulong Ferdinand “Bongbong” Marcos Jr. Marami ang nagsasabing tila “all-out” na raw ang kampanya ng Bise Presidente sa pagbira, at tila unti-unti nang nawawala ang respeto sa mga opisyal na dapat sana’y nagtutulungan para sa ikabubuti ng bansa.
Ayon sa ilang political observer, kapansin-pansin na sa mga huling linggo ay sunod-sunod ang matatalim na pahayag ni Duterte laban sa gobyerno. Sa mga panayam at press conference, direkta niyang binatikos ang mga polisiya ni PBBM, tinawag na walang direksyon ang pamahalaan, at sinabing tila hindi nagtatrabaho ang Pangulo. Ang ganitong mga salita, ayon sa mga eksperto, ay hindi lamang nagdudulot ng pagkakahati sa hanay ng mga opisyal, kundi nagpapakita rin ng kawalan ng respeto sa mismong institusyong kinabibilangan niya.
Isa sa mga kontrobersiyal na pangyayari kamakailan ay nang mamigay ng pandesal si Duterte sa isang event na tinawag na “Pandesal Day” — isang proyekto raw na bahagi ng kanyang inisyatiba bilang Bise Presidente. Gayunman, ayon sa mga nakasaksi, sa gitna ng naturang aktibidad ay muli itong nagbato ng mga mapanirang pahayag laban sa gobyerno. Sa halip na maging positibong adbokasiya, ang pagtitipon ay nauwi sa isang political statement na puno ng puna at paninisi. Marami ang nagsabi na kung ikaw ang may-ari ng negosyo o organizer ng naturang event, hindi mo gugustuhing gamitin ito para sa ganitong klaseng pag-atake.
Ang mas nakababahala, ayon sa ilang netizens, ay tila ginagawa ng Bise Presidente ang lahat upang sirain ang imahe ng administrasyon. Sa halip na makipagtulungan bilang bahagi ng gabinete ni PBBM, tila mas pinili nitong magpalakas ng sariling posisyon sa pamamagitan ng pagdidiin sa mga kahinaan ng gobyerno. “Nakakahiya,” wika ng isang tagamasid. “Pangalawang pinakamataas na opisyal ng bansa, pero ganito kung umasta. Hindi na ito simpleng oposisyon — ito ay paninira sa loob mismo ng pamahalaan.”
Hindi rin nakaligtas sa mata ng publiko ang umano’y paggamit ng pondo ng OVP sa mga aktibidad na walang malinaw na accounting. Sa ulat ng ilang mamamahayag, may mga alegasyon na hinihingan ng “coupon” ang mga tumatanggap ng libreng pandesal sa kanyang programa, bagay na nagtulak sa mga kritiko na magtanong kung ito ba ay bahagi ng opisyal na proyekto o may halong politika. “Kung simpleng pagtulong lang, bakit kailangang may listahan at coupon?” tanong ng isang residente ng Quezon City na dumalo sa event.
Habang patuloy ang mga tirada, nananatili namang tahimik si Pangulong Marcos Jr. at ang ilang miyembro ng kanyang gabinete. Ngunit ayon sa mga tagasuporta ng administrasyon, mali ang ginagawa ni Duterte sapagkat nagpapakita ito ng kawalang-paggalang at kawalan ng pagkakaisa. “Ang gobyerno ay parang katawan — kapag ang isa sa mga bahagi nito ay kumikilos laban sa iba, buong sistema ang naghihirap,” ani ng isang political analyst. “Ang mga ganitong pahayag ay nagdudulot ng takot, kalituhan, at kawalan ng tiwala sa pamahalaan.”
Sa kabilang banda, depensa ng kampo ni Duterte, karapatan daw ng Bise Presidente na magpahayag ng kanyang opinyon, lalo na kung nakikita niyang may kakulangan sa pamamalakad ng gobyerno. Ngunit para sa ilan, hindi ito simpleng opinyon. “May tamang lugar at paraan para sa konstruktibong kritisismo,” sabi ng isang beteranong mamamahayag. “Kung ikaw ay bahagi ng gabinete, may obligasyon kang magpahayag sa loob ng sistema, hindi sa publiko na parang kalaban.”
Totoo, hindi maikakailang may mga pagkukulang din ang administrasyon ni Marcos Jr., tulad ng anumang pamahalaan. Ngunit ang labis na pag-atake mula sa loob — lalo na mula sa ikalawang pinakamataas na pinuno ng bansa — ay nagiging sanhi ng pagkakahati-hati sa lipunan. Sa halip na magkaisa, tila nagiging personal na ang laban. May ilan pang nagsasabi na maaaring bahagi ito ng mas malalim na plano ni Duterte upang paghandaan ang susunod na halalan, kung saan posibleng magamit ang kanyang mga batikos bilang porma ng pagpapakita ng “independiyenteng liderato.”
Ngunit kung tutuusin, ayon sa mga mamamayan, dapat sana’y inuuna ng Bise Presidente ang trabaho at hindi ang pulitika. Sa gitna ng mga isyung kinahaharap ng bansa — tulad ng kahirapan, mataas na presyo ng bilihin, at problema sa edukasyon — mas kailangan ng gobyerno ng pagkakaisa at hindi pag-aaway. “Hindi namin kailangan ng lider na marunong lang magsalita,” sabi ng isang guro. “Kailangan namin ng lider na marunong makinig at makipagtulungan.”
Habang patuloy ang diskusyon, isang bagay ang malinaw: napagod na ang taong bayan sa pulitikang puno ng sisihan. Ang mga kababayan natin ay naghahanap ng mga lider na magpapatunay na kayang itaas ang bansa sa pamamagitan ng pagkakaisa, hindi ng intriga. Kung magpapatuloy ang ganitong istilo ng pamumuno — kung saan mas pinahahalagahan ang personal na agenda kaysa sa pambansang interes — baka tuluyan nang mawalan ng tiwala ang mga Pilipino sa kanilang mga pinuno.
Sa huli, ang isyung ito ay hindi lamang tungkol kay Sara Duterte o kay Bongbong Marcos. Ito ay salamin ng kung anong uri ng pamumuno at politika ang nanaig sa bansa ngayon — isang politika ng paghihiganti, paninisi, at pag-aaway sa halip na serbisyo, integridad, at pagkakaisa. At kung hindi ito magbabago, ang tunay na talo ay hindi ang mga pulitiko, kundi tayong mga Pilipino.
