MANILA, Philippines — Isang bagong yugto ng krisis ang umuusbong sa industriya ng telebisyon matapos kumpirmahin na posibleng tuluyang tapusin ng TV5 ang partnership nito sa ABS-CBN, tatlong taon matapos ipasara ng administrasyong Rodrigo Duterte ang franchise ng higanteng network. Ayon sa mga dokumentong lumabas ngayong linggo, umabot na umano sa ₱1 bilyon ang hindi naibabayad ng ABS-CBN sa revenue share ng TV5—isang halaga na kritikal sa araw-araw na operasyon ng mas maliit na network.
Ang pagputol ng relasyon ng dalawang estasyon ay nakikita ngayon bilang domino effect ng kontrobersyal na pagpapasara ng ABS-CBN noong 2020—isang hakbang na itinuturing ng marami bilang isa sa pinakamakapangyarihang demonstrasyon ng political retaliation sa kasaysayan ng media sa bansa.
Ang Pagbagsak ng Higante: Mula Pinakamalawak Hanggang Lugi
Noong nasa rurok pa ng tagumpay, ABS-CBN ang pinakamalaki at may pinakamalawak na broadcast network sa Pilipinas. Subalit lahat ng iyon ay nagwakas nang hindi i-renew ng Kongreso ang kanilang prangkisa. Sa gitna ng matinding inquest, si Rodante Marcoleta, na ngayo’y senador, ang nagpasimuno sa paghaharang ng franchise renewal—isang hakbang na palaging iniuugnay sa pagkagalit ng dating Pangulong Rodrigo Duterte matapos hindi ma-ere ang ilan sa kanyang campaign ads noong 2016.
Sinabi mismo ni Duterte noon:
“Kung hindi sila nagsabi sa akin, hindi ko malalaman na hindi nila pinalabas ang commercial ko.”
Ang network, sa pagsisikap na alisin ang tensyon, ay nag-refund ng bayad. Subalit imbes na lumamig ang sitwasyon, tila mas lalo itong nagpasiklab ng galit ng dating Pangulo.
Ang resulta: isang pinakamalaking shutdown ng media sa kasaysayan ng bansa, libu-libong empleyado ang nawalan ng trabaho, at isang buong ecosystem ng entertainment ang natamaan.
ABS-CBN x TV5: Pagsasanib-Puwersa na Nauwi sa Banggaan
Matapos ang shutdown sa free TV, kinailangan ng ABS-CBN na humanap ng bagong paraan para manatiling buhay. Ang TV5, sa ilalim ng grupo ni Manuel V. Pangilinan, ang tumanggap sa kanila. Sa kasunduan, ABS-CBN ang magpo-produce ng content tulad ng:
Batang Quiapo
ASAP Natin ‘To
Iba pang entertainment blocks
Sa simula, ang pakikipagtambal ay inaasahang win–win situation:
ABS-CBN — may bagong platform;
TV5 — may premium content na maa-attract ang advertisers.
Ngunit ayon sa matapang na liham ng TV5 nitong Disyembre 3, lumala ang sitwasyon nang tumanggi umano ang ABS-CBN na ibigay ang tamang revenue share ng TV5, sa kabila ng paulit-ulit na demand.
Ayon sa TV5:
“Willful, fraudulent, and repeated refusal”
(sinasadya, mapanlinlang, at paulit-ulit na pagtanggi)
Nakasaad sa kanilang reklamo na higit ₱800 milyon hanggang ₱1 bilyon ang hindi pa naibabahagi na dapat sana’y pondo para sa pang-araw-araw na operasyon ng network.
Dahil dito, sinoplak ng TV5 ang partnership at sinabing posibleng tanggalin ang content blocks ng ABS-CBN.
Kabilang sa unang tatamaan:
Batang Quiapo
ASAP
At hindi malayong sumunod ang iba pang programa.
ABS-CBN: “Lugi kami”—Pero Sino ang may Kasalanan?
Sa opisyal na pahayag ng ABS-CBN, sinabi ng network na sila man ay patuloy ding nahihirapan mula nang mawalan ng prangkisa noong 2020.
“Nasa gitna kami ng matinding pagbabawas ng operasyon. Patuloy kaming tumatama ng pagkalugi. Ginagawa namin ang lahat para masunod ang aming obligasyon.”
Gayunpaman, hindi nito napahupa ang galit ng TV5, na nagsabing ang hindi pagbabayad ay labag sa kontrata at nagsisilbing malaking pabigat sa kanila—lalo na’t ang TV5 ay hindi kasing yaman ng dati nang ABS-CBN.
Isang Mahabang Listahan ng Kritika
Kapag pinag-uusapan ang ABS-CBN, hindi maiiwasan ang polarizing opinions. May ilang nagsasabing ang network ay:
bias,
may mga paglabag,
at nag-operate na parang hindi kayang kapitan ng batas.
May kilala pang halimbawa at programa na madalas batikusin: teleseryes na sobrang haba, unrealistic twists, paulit-ulit na resurrection plots, at mga story arc na minsan ay “pambobo” ayon sa kritiko.
Ngunit sa kabila nito, marami rin ang nagsasabing:
overkill ang pagpatay ng franchise,
ito’y politically motivated,
at malinaw na abuso ng kapangyarihan ni Duterte.
Ito ang dahilan kung bakit hirap ang marami sa paghusga ngayon:
Deserve ba ng ABS-CBN ang nangyayari sa kanila—o biktima ba sila ng political vendetta?
Ang sagot ng ilan: pareho.
Marcoleta vs. ABS-CBN: Paulit-ulit na Banggaan
Sa isang viral clip na muling lumabas, muling binanatan ni Sen. Rodante Marcoleta ang ABS-CBN, ngayong lumalabas ang isyu ng pagkakautang sa TV5.
Iginiit ni Marcoleta na hindi raw talaga tinatrato ng ABS-CBN ang kanilang mga empleyado bilang “kapamilya,” dahil may mga manggagawang nanalo na sa NLRC ngunit hindi pa nababayaran.
Ayon sa senador:
“May mga nagkakasakit na, pero hindi pa rin binabayaran ang dapat maibalik sa kanila. Awarded na ito. Bakit pinatatagal pa?”
Ang clip na ito ay muling nagpasiklab ng debate online—lalo na’t maraming kritiko ang iba rin ang turing kay Marcoleta: isa raw siya sa pinakamatingding simbolo ng pagsikil sa malayang pamamahayag noong panahon ni Duterte.
Mas Masahol pa Ba Kaysa Shutdown ang Nangyayari Ngayon?
Sinasabi ng ilang analysts na ang nangyayari ngayon ay Phase 2 ng pagbagsak ng ABS-CBN:
Una: tinanggalan ng prangkisa
Pangalawa: nabawasan ng assets
Pangatlo: naipit sa utang
Ngayon: nawalan ng partnership, na siyang natitirang lifeline
Kung mawawala ang TV5 collaboration, malalagay ang ABS-CBN sa pinakamalalim nitong financial setback sa kasaysayan.
Sa kabilang banda, may nagsasabing:
“Kung alam nilang nahihirapan na sila, bakit hindi sila nag-adjust sa gastusin? Bakit hindi sila nagbawas ng production cost o nag-restructure ng contracts?”
Isang argumentong mahirap kontrahin, lalo na ngayong nalalantad ang magnitude ng naging pagkalugi.
Punto ng Publiko: “Karma ba ito?” o “Political Abuse pa rin?”
Kung tatanungin ang social media ngayon, hati pa rin ang bayan:
Kampong 1:
“Deserve ng ABS-CBN. Abusado sila noon.”
Kampong 2:
“Hindi deserve. Pinulitika sila. At hanggang ngayon, sila pa rin ang pinapahirapan.”
Kampong 3 (pinakamarami):
“Parehong tama. May mali sila—pero mali rin ang ginawa ng gobyerno sa kanila.”
Ano ang Hinaharap ng ABS-CBN?
Kung hindi mareresolba ang bilyong pisong utang na ito, maaaring:
tuluyang mabawasan pa ang operasyon,
magbawas ng mga big-budget shows,
o mag-shift nang husto sa digital platforms na hindi kasing-laki ng kinikita ng free TV.
Sa kabilang banda, nananatiling bukas na tanong kung mananatili ang ABS-CBN bilang dominant content creator, o tuluyan nang magiging anino ng dati nitong sarili.
